Son dönemlerde, neredeyse mevcut tüm COVID-19 vakalarının %80’ini oluşturan BA.5 varyantı, orijinal omikron türünün bir mutasyonu olarak dikkat çekiyor. Bu aşırı bulaşıcı varyant, önümüzdeki sonbahar ve kış aylarında piyasaya sürülmesi planlanan destekleyici aşıların da hedefi olacak. Peki, evde yapılabilen hızlı testler, BA.5’i algılayabilme yeteneği açısından ne kadar başarılı?
Yeni araştırmalar, BA.5’in pozitif COVID-19 vakalarını tespit etmede bazı testlerin etkinliğini azaltabileceğini gösterse de, günümüzde hızlı testlerin işlevlerini başarıyla yerine getirdiği görülüyor. Evde yapılan COVID-19 testleri, genellikle koronavirüsün proteinlerini tespit eden hızlı antijen testleridir. Burnunuzdan alınan sürüntü örneğinde virüs proteinleri mevcutsa, testte ikinci bir çizgi belirecek ve bu, pozitif sonuç alarak COVID-19 bulaştırma riski taşıdığınız anlamına gelecektir. Bu durum, evde yapılan hamilelik testinin çalışma prensibine benzer; ancak hamilelik testleri, virüs yerine bir hormonun varlığını tespit eder.
Yine de, pozitif sonuçların doğruluğu konusunda büyük bir güven duyulabilse de, yanlış negatif sonuçlar alma ihtimali her zaman vardır. Bunun nedeni, hızlı testlerin pozitif sonuç vermesi için, hassas PCR veya laboratuvar tabanlı testlere kıyasla çok daha yüksek bir virüs yüküne ihtiyaç duyulmasıdır. Örneğin, tamamen aşılanmış ve takviye dozu almış bir bireyin viral yükü oldukça düşük olabilir; bu da COVID-19 pozitif olmasına rağmen testinin negatif çıkmasına yol açabilir. Böyle bir durumda, COVID-19’un doğrulanması için laboratuvar tabanlı bir PCR testine ihtiyaç duyulabilir. Semptomlarınız belirginleştiğinde, bu testlerden büyük olasılıkla pozitif sonuç almanız muhtemeldir.
Ayrıca, asemptomatik bireyler veya hafif semptomlar gösteren kişiler, çok belirgin semptomları olan birine göre yanlış negatif sonuç alma olasılığı daha yüksektir. Ancak bu, aşılı bireylerin ev testlerini kullanmamaları gerektiği anlamına gelmez. BA.5 varyantı üzerine yapılan araştırmalar devam ederken, uzmanlar evde COVID-19 testlerinin etkinliğinin, virüs varyantından ziyade testi ne zaman yaptığınızla daha fazla ilişkili olduğunu belirtiyor. Semptomlarınız varsa, pozitif sonuç alma olasılığınız artmaktadır.
Ayrıca, araştırmacılar, test işlemlerinde mümkünse aralarında bir veya iki gün bulunan iki farklı test yapmanızı önermektedir. Tabii ki, bu testleri yaparken kutuların üzerindeki talimatlara uymanız ve Sağlık Bakanlığı gibi yetkili kuruluşların sağladığı yönergelere dikkat etmeniz önemlidir.