Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA) Yeni Bir İlaç Geliştiriyor
Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı’nın araştırma kolu olan Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA), insanların vücut ısısını geçici olarak yükseltebilecek yenilikçi bir ilaç üzerinde çalışmalara başladı. Bu gelişme, özellikle askeri alanlarda ve acil durum müdahalerinde büyük bir potansiyele sahip.
Vücutta ısı üretme sürecine termojenez denir ve bu süreç iki ana yöntemle gerçekleşir. Rice Üniversitesinden biyomühendis Jerzy Szablowski, bu süreç hakkında önemli bilgiler veriyor. Szablowski, “Bunlardan biri titreme ve bunu hepimiz yaşıyoruz” diyerek, bu durumu şöyle açıklıyor: “Hastalandığınızda ve ateşiniz yükseldiğinde titreme başlar. Bu titreme, vücut ısısını artırırken, aynı zamanda el becerilerini kaybetmenize neden olabilir; bu da oldukça rahatsız edici bir durumdur.“
Diğer bir termojenez türü ise kahverengi yağ dokusu aracılığıyla gerçekleşir. Kahverengi yağ dokusu, kimyasal bir reaksiyon yoluyla ısı üretme kapasitesine sahiptir. Szablowski, “Bu tür ateşin yükselmesi, titreme kadar etkili değildir ve bu nedenle insanlarda istenen seviyede ateş yükselmesi sağlanamaz” şeklinde ekliyor.
DARPA tarafından geliştirilen yeni ilaç, bu ikinci tür ateşi tetikleme yeteneğine sahip. Bu ilaç, kahverengi yağ dokusunu kullanarak aniden ateş yükselmesine neden oluyor. Kahverengi yağ dokusu, özel bir enzim aracılığıyla şekerleri parçalarken, titreme başlamadan önce vücut ısısını artırıyor. Obezitenin temel kaynağı olan beyaz yağ dokusunun aksine, kahverengi yağ dokusu çok daha faydalıdır ve genellikle soğuk havalarda faaliyete geçer. Vücut kaynaklarını kullanarak ısı üretimi gerçekleştirir. Eğer bu metabolizma, bir ilaçla uyarılabilirse, bu durum savaş alanındaki askerler veya arama-kurtarma çalışmaları sırasında çalışanlar için büyük avantajlar sağlayabilir.
Araştırmacılar, modern görüntüleme tekniklerini kullanarak, bu işlevi yerine getirebilecek uygun ilaç adaylarını belirlemeyi amaçlıyor. Szablowski, “Öncelikle hastalığın veya fizyolojik sürecin biyolojisini anlamak gerekir. Ardından, bir ilaçla hedefleyebileceğiniz bir protein veya hücredeki bir süreç gibi müdahale edilecek bir alan bulmak önemlidir” diyerek, bu sürecin karmaşıklığını vurguluyor.