Koyunların Kolektif Zekası: Yeni Bir Araştırma
Son zamanlarda koyun davranışları üzerine gerçekleştirilen bir çalışma, bu hayvanların kolektif zeka sergileyebildiğini ve insanların bu durumu örnek alabileceğini ortaya koyuyor. Sosyal hayvan türlerine dair yaygın algı, genellikle hiyerarşik bir düzenin varlığını ve bu düzenin içinde liderlerin ile takipçilerin bulunduğunu öne sürüyor. Ancak bilim dünyası, bu geleneksel tasvirleri yavaşça değiştirmeye başladı. Örneğin, kurtlar ve babunlar gibi sosyal türlerin, aslında çok daha demokratik bir yapı içinde hareket ettiklerini göstermektedir.
Yeni araştırmanın bulgularına göre, genellikle pasif takipçi olarak görülen koyunlar, doğru an geldiğinde inisiyatifi alabiliyorlar. Université Côte d’Azur’dan Profesör Fernando Peruani ve diğer araştırmacılar, benzer yaş grubundaki 2-4 dişi koyundan oluşan birkaç sürünün hareketlerini analiz ettiler. Bu hareketler, bir kuleden izlenerek kaydedildi. Araştırmacılar, “Her hareket bölümünde, gruba rehberlik eden geçici bir lider bulunuyordu” ifadesini kullanarak, koyunların otlama ve daha yeşil otlaklara geçiş yaparken nasıl toplu bir davranış sergilediklerini ortaya koydular.
Koyunların liderleri, yapılan gözlemler sonucunda rastgele değişiyordu. Bu durumun, koyunların farklı sürü üyelerinin bilgisinden yararlanmasına olanak tanıdığı düşünülüyor. Örneğin, bir koyun, kapısı açık olan bir çitin öte tarafındaki daha yeşil çimleri fark ettiğinde, sürüyü bu yöne yönlendirebiliyor. Bu geçici liderlerin varlığı, insanların grup içinde yemek yeri gibi kararlar alırken yaşadığı kafa karışıklığını da azaltabilir. Hiyerarşik yapıların, güvenilir bir lider fırsatı kaçırdığında ve tavsiyelere kulak veremeyecek kadar çaresiz olduğunda başarısız olduğu biliniyor. Ancak koyunların dönüşümlü liderliği, sürü içindeki çatışmaları azaltma potansiyeline sahip.
Eğer bir sonraki liderlik sıranızın tekrar size geleceğini biliyorsanız, hoşunuza gitmeyen bir kararı kabul etmek daha kolay hale geliyor. Tabii ki, her şey her zaman yolunda gitmeyebiliyor. Moğolistan’ın iç kesimlerinde günlerce bir daire içinde yürüyen ve bu çemberden çıkmayı başaramayan koyunlar gibi durumlar, bazen kolektif davranışların da zorluklar yaratabileceğini gösteriyor.