Adli Süreçler ve Yargılamalarda Yapay Zeka Tartışmaları
Adli süreçlerin ve yargılamaların tamamen tarafsız olabileceği iddiası, günümüzde tartışılan önemli konulardan biridir. ABD’nin MIT üniversitesinin gerçekleştirdiği araştırmalar, insan yargıçların çoğu zaman ön yargılı kararlar verebildiğini ortaya koymuştur. Bu bulgular, yargının yapay zekanın kontrolüne devredilmesi konusunu gündeme getirmiştir.
Araştırmacılar, yapay zeka algoritmalarına Amerikan toplumunun en kritik yapı taşlarından biri olan adalet sisteminde bir rol verilmesini önermektedir. Bilim insanları, yapay zekanın henüz kritik davalarda karar alma aşamasında değil, fakat duruşma öncesi kefalet kararlarını daha adil hale getirmede kullanılabileceğini öne sürmektedirler.
İnsan yargıçların, sempati duymadıkları şüphelilere daha yüksek kefalet ücretleri belirleyerek, bu kişilerin tutuklu olarak yargılanmalarına ve dolayısıyla teknik olarak yargılanmadan cezalandırılmalarına neden oldukları görülmektedir. MIT ekibi, New York City’deki bir milyondan fazla davayı analiz ederek, yargıçların yaklaşık %20’sinin sanığın yaşı, ırkı veya sabıka geçmişine dayanarak karar verdiğini tespit etmiştir.
Kefalet ücretlerinin belirlenmesi ve şüphelinin gözaltından çıkma izni, tamamen yargıcın takdirine bağlıdır. Çalışmanın yazarı Profesör Ashesh Rambachan, insan önyargısının bu noktada önemli bir rol oynadığını vurgulamaktadır. 1.5 milyon davadan 500 bininde haksız kararlar verilmiştir. Quarterly Journal of Economics’te yayımlanan çalışmada, New York City’de 2008-2013 yılları arasında 1.460.462 eski dava incelenmiştir. Analiz edilen kriterlere göre, kefalet kararlarının %30’u haksız ve ön yargılı olarak işaretlenmiştir.
Bu nedenle, Profesör Rambachan, duruşma öncesindeki karar verme sürecini değiştirecek veya geliştirecek bir algoritmanın kefalet sistemini daha adil hale getirebileceğini savunmaktadır. Ancak bu konuda henüz somut bir çalışma bulunmamaktadır; bu sadece bir öneri niteliğindedir. Ancak, bu tür çalışmaların gelecekte yapılacağı tahmin edilmektedir.
Önümüzdeki süreçte, ilk olarak yapay zekanın kefalet kararlarını vermesi, ardından tüm mahkeme süreçlerinin yapay zeka kontrolüne devredilmesi söz konusu olabilir. Hazır mısınız?
İlk yorum yapan olun